پسوریازیس | بیماری پوستی خودایمن

پسوریازیس یک بیماری پوستی مزمن خودایمنی است. این بیماری هنگامی رخ می‌دهد که دستگاه ایمنی بدن سیگنال‌های اشتباهی می‌فرستد.

پسوریازیس نوعی بیماری خود ایمنی پوستی است که به بیماری داء الصدف هم معروف است. در بیماری پسوریازیس سلول‌های پوستی تا ۱۰ برابر سریعتر از حد نرمال تکثیر یافته و سلول‌ها به سرعت در سطح پوست ساخته شوند. این فرآیند باعث می‌شود که لکه‌های قرمز بر آمده، پوشیده با پوسته‌های سفید ایجاد شود. این لکه‌ها همراه با خارش بوده و گاهی دردناک هستند و می‌توانند در هر کجایی از بدن رشد کنند، اما اکثرشان در پوست سر و مفاصلی مانند آرنج و زانو دیده می‌شوند. پسوریازیس مسری نبوده و نمی تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. حتی تماس پوستی نیز باعث انتقال بیماری به فرد دیگر هم نمی شود.

افراد در تمام سنین می توانند به پسوریازیس مبتلا شوند، اما شکل اولیه بیماری از 16 تا 22 سالگی دیده می شود و خوردگیهایی که در اوایل بروز کلی آن رخ می دهد ،می تواند بین 50 تا 60 سالگی باشد.

سلول‌های مرده و آسیب‌دیده پوست انسان دائم در حال ریزش هستند و سلول‌های سالم و جدید جایگزین آن‌ها می‌شوند ولی در این بیماری به دلیل سیگنال‌ها و دستورات اشتباهی که به سلول‌های پوستی می‌رسد، سلول‌ها با سرعتی بسیار بیشتر از ریزش سلول‌ها، تولید می‌شوند. به این ترتیب پسوریازیس سبب پوسته‌پوسته شدن پوست می‌شود و ظاهری نامناسب به پوست فرد می‌دهد.

این بیماری یک بیماری ژنتیکی بوده و به هیچ عنوان مسری و واگیردار نیست. پسوریازیس یک بیماری مزمن است که در حال رفت‌و‌آمد است یعنی گاهی هست و گاهی نیست. هدف اصلی درمان این است که سرعت رشد سلول‌های پوست را کاهش دهد.

بیماری پوستی پسوریازیس و انواع مختلف آن
این بیماری انواع مختلفی دارد که به دسته های زیر قرار می گیرند:

1. پسوریازیس پلاکی ( علایم این بیماری ضایعات پوستی خشک، قرمز همراه با پوسته های نقره ای است. این بیماری در اندام تناسلی و بافت نرم داخل دهان نیز دیده می شود)

2. پسوریازیس ناخن ( علایم این بیماری فرورفتگی ناخن، تغییر رنگ ناخن و رشد غیرطبیعی آن است)

3. پسوریازیس قطره ای ( علایم این بیماری ضایعات قطره ای و کوچک بر روی دست و پاها و پوست سر است. این بیماری معمولا در کودکی و نوجوانی دیده می شود و در اثر بیماری پانداس به وجود می آید)

4. پسوریازیس معکوس ( این بیماری پوست زیربغل، کشاله ران، اطراف سینه و ناحیه تناسلی را درگیر می کند)

5. پسوریازیس پوسچولر ( این بیماری معمولا در ناحیه دست پا و نوک انگشتان رخ می دهد، این بیماری می تواند باعث تب شدید و اسهال شود)

6. پسوریازیس اریترودرمیک ( این بیماری در اثر آفتاب سوختگی شدید و عفونت های بدنی رخ دهد )

7. پسوریازیس پوست سر ( در این بیماری پوست سر تحت تاثیر قرار می گیرد و شوره شدید همراه با پوسته های خشک و قرمز بر روی پوست سر به وجود می آید)

8. پسوریازیس مفصلی ( در این بیماری علاوه بر بروز علایم پوستی مفاصل به شدت درگیر می شوند و درد زیادی به بیمار متحمل می کند)

علت بروز بیماری پسوریازیس
پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث پسوریازیس می‌شود. با این حال به لطف دهه‌ها تحقیق، آنها پسوریازیس را به دو عامل کلیدی نسبت می‌دهند: ژنتیک و سیستم ایمنی.

1. سیستم ایمنی

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی است. بیماری‌های خودایمنی، نتیجه‌ی حمله کردن بدن به خودش هستند. در مورد پسوریازیس، سلول‌های سفید خون معروف به سلول‌های T اشتباها به سلول‌های پوست حمله می‌کنند.

در یک بدن معمولی، سلول‌های سفید خون برای حمله و نابودی باکتری‌های‌ مهاجم و مبارزه با عفونت‌ها صف‌آرایی می‌کنند. این حمله‌ی اشتباه باعث می‌شود که فرایند تولید سلول پوست، به‌شدت سرعت بگیرد. افزایش سرعت تولید سلول‌های پوست باعث می‌شود که سلول‌های جدید پوست به‌سرعت ایجاد شوند. آنها در سطح پوست فشرده شده و روی هم جمع می‌شوند.

این امر به تشکیل پلاک‌هایی منجر می‌شود که اغلب با پسوریازیس مرتبط هستند. حمله به سلول‌های پوست به ایجاد نواحی قرمز و ملتهب روی پوست نیز منجر می‌شود.

2. ژنتیک

بعضی از افراد، ژن‌هایی را به ارث می‌برند که آنها را مستعد ابتلا به پسوریازیس می‌سازد. اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده‌تان پسوریازیس داشته باشد، احتمال ابتلای شما به این وضعیت بیشتر خواهد بود. با این حال درصد افرادی که پسوریازیس و یک زمینه‌ی ژنتیکی دارند، کم است. با توجه به بنیاد ملی پسوریازیس تقریبا ۲ تا ۳ درصد از افراد دارای ژن خانوادگی به این بیماری دچار می‌شوند.

عواملی که باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری پسوریازیس می شوند شامل موارد زیر است:

هر کسی می‌تواند در خطر ابتلا به پسوریازیس باشد، اما برخی عوامل می‌توانند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهند. از جمله:

سابقه خانوادگی

سابقه خانوادگی یکی از مهم‌ترین عوامل خطر است. داشتن یک والد پسوریازیس خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد و داشتن دو والد پسوریازیس خطر بیشتری را به همراه دارد.

عفونت‌های ویروسی و باکتریایی

افراد مبتلا به HIV بیشتر احتمال دارد که پسوریازیس را توسعه دهند تا افرادی که سیستم ایمنی سالمی دارند. کودکان و نوجوانان با عفونت‌های تکراری، به ویژه گلودرد، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند.

استرس

از آنجا که تنش می‌تواند بر سیستم ایمنی بدن تاثیر بگذارد، سطوح استرس بالا ممکن است خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش دهد.

چاقی

وزن بیش از حد خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش می‌دهد.

سیگار کشیدن

استفاده از دخانیات نه تنها خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند شدت بیماری را هم افزایش دهد. سیگار کشیدن نیز ممکن است در ابتدای توسعه بیماری نقش داشته باشد.